Scorbut (Scurvy): Nguyên nhân, chẩn đoán và cách điều trị

Bệnh Scorbut (Scurvy) là tình trạng y học đáng sợ do thiếu hụt vitamin C, đã từng là một nỗi kinh hoàng đối với những thủy thủ trên các chuyến hải trình xa xôi trong quá khứ. Tuy nhiên, cho đến tận ngày nay, bệnh này vẫn đang tồn tại và có thể ảnh hưởng đến những người không đảm bảo cung cấp đủ lượng vitamin C cần thiết cho cơ thể.

Bài viết dưới đây, Phòng khám Bác sĩ Dung xin giải đáp thắc mắc của nhiều người về Scorbut (Scurvy) là bệnh gì? Xin mời các bạn cùng theo dõi chi tiết!

Scorbut (Scurvy) là bệnh gì?

Bệnh Scorbut (Scurvy) là một căn bệnh được gây ra do thiếu hụt vitamin C đáng kể trong chế độ ăn uống. Định nghĩa y tế cho bệnh scorbut là tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng vitamin C (axit ascorbic).

Thiếu hụt vitamin C thường xảy ra khi người ta thiếu hụt trong chế độ ăn uống hàng ngày. Tuy nhiên, trường hợp thiếu hụt nghiêm trọng đến mức gây ra bệnh scorbut hiện rất hiếm ở Hoa Kỳ vì hầu hết mọi người đều nhận đủ chất dinh dưỡng cần thiết trong chế độ ăn uống hàng ngày của họ. Thay vào đó, bệnh này thường xuất hiện ở các quốc gia hay khu vực trên thế giới mà suy dinh dưỡng là một vấn đề phổ biến.

Các triệu chứng của bệnh scorbut thường bao gồm sưng, đau và chảy máu nướu, dấu hiệu của tổn thương da, viêm khớp và mệt mỏi nghiêm trọng. Việc bổ sung vitamin C thông qua chế độ ăn uống hoặc các loại thực phẩm giàu vitamin C thường là cách chính để điều trị và ngăn ngừa bệnh scorbut.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh Scorbut (Scurvy) là gì?

Nguyên nhân dẫn đến bệnh scorbut (scurvy) thường là do thiếu hụt vitamin C trong chế độ ăn uống trong khoảng ít nhất ba tháng. Sự thiếu hụt này thường phát sinh khi không đảm bảo cung cấp đủ lượng vitamin C cần thiết từ trái cây và rau quả tươi. Điều này thường xảy ra khi chế biến thức ăn có thể làm mất đi một số lượng vitamin C có trong thực phẩm.

Một số tình trạng cụ thể có thể làm tăng nhu cầu vitamin C của cơ thể và gây nguy cơ thiếu hụt vitamin C bao gồm:

• Mang thai: Phụ nữ mang thai cần lượng vitamin C nhiều hơn để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi.
• Cho con bú: Phụ nữ đang cho con bú cũng cần nhiều hơn vitamin C để cung cấp cho con thông qua sữa mẹ.
• Rối loạn gây sốt cao: Những tình trạng gây sốt cao cần sự hỗ trợ của vitamin C để hỗ trợ quá trình phục hồi.
• Cường giáp: Rối loạn về tuyến giáp có thể làm tăng nhu cầu vitamin C của cơ thể.
• Tiêu chảy mãn tính: Tiêu chảy kéo dài có thể làm mất nhiều vitamin C qua đường tiêu hóa.
• Phẫu thuật gần đây: Quá trình phục hồi sau phẫu thuật có thể cần nhiều vitamin C để hỗ trợ quá trình lành vết thương.
• Bỏng: Bị bỏng cũng là một trong những tình trạng đòi hỏi nhu cầu vitamin C tăng lên để hỗ trợ quá trình phục hồi.
• Sử dụng thuốc lá: Việc hút thuốc lá có thể làm mất nhiều vitamin C trong cơ thể và tăng nhu cầu cần bổ sung vitamin này.

Triệu chứng của bệnh Scorbut (Scurvy)

Triệu chứng của bệnh scorbut có thể phát triển sau một thời gian khi bạn không cung cấp đủ vitamin C trong chế độ ăn uống. Các dấu hiệu ban đầu thường bao gồm suy nhược, mệt mỏi, cảm giác không thoải mái và đau khớp.

Nếu không được điều trị, những triệu chứng nghiêm trọng hơn có thể xuất hiện, bao gồm:

• Thiếu máu: Gây ra cảm giác mệt mỏi, sốt rét, và huyết áp có thể giảm.
• Nướu sưng, chảy máu: Nướu có thể sưng, chảy máu dễ dàng và có thể trở nên tím và xốp.
• Răng lung lay và rụng: Có thể dẫn đến tình trạng răng lung lay và rụng răng.
• Chảy máu dưới da (xuất huyết da): Gây ra các vết đỏ hoặc xanh trên da, thường biểu hiện dưới dạng các đốm.
• Da dễ bầm tím và thô ráp: Da trở nên dễ bị bầm tím, thô ráp, có vảy.
• Chân sưng tấy: Gây sưng và đau ở chân.
• Mở vết thương đã lành trước đó và vết thương mới không lành: Sẽ có tình trạng mở vết thương đã lành hoặc vết thương mới không lành điều này xuất hiện do quá trình phục hồi kém do thiếu hụt vitamin C.

Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, triệu chứng của bệnh scorbut có thể bao gồm:

• Cáu gắt và khó chịu: Trẻ có thể trở nên cáu kỉnh và khó chịu hơn.
• Đau khi di chuyển: Có thể cảm thấy đau khi di chuyển.
• Không thèm ăn và không tăng cân: Trẻ không muốn ăn và không tăng cân.
• Thiếu máu: Gây ra cảm giác mệt mỏi và suy dinh dưỡng.

Bệnh Scorbut (Scurvy) có nguy hiểm không?

Scorbut là một bệnh do thiếu hụt vitamin C, khiến cơ thể không thể sản xuất collagen một cách đủ đắc. Dẫn đến triệu chứng như sưng, chảy máu nướu, da bị tổn thương, và các vấn đề về xương.

Nguy hiểm của scorbut không nên bị coi thường. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh này có thể gây tử vong, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Đối với trẻ sơ sinh, scorbut có thể dẫn đến bệnh còi xương và ảnh hưởng đến sự phát triển xương.

Để phòng ngừa bệnh scorbut, việc cung cấp đủ lượng vitamin C thông qua chế độ ăn uống là cực kỳ quan trọng. Các loại trái cây như cam, dâu, kiwi và rau cải xanh chứa nhiều vitamin C. Ngoài ra, việc thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ và bổ sung vitamin C thông qua thực phẩm hoặc viên uống có thể cần thiết.

Bệnh Scorbut (Scurvy) có xuất huyết não không?

Bệnh Scorbut (Scurvy) không phải là nguyên nhân chính dẫn đến xuất huyết não, nhưng tình trạng thiếu hụt vitamin C có thể góp phần làm suy yếu cấu trúc mạch máu và ảnh hưởng đến quá trình đông máu.

Xuất huyết não thường là một vấn đề liên quan đến các yếu tố khác như chấn thương đầu, vỡ mạch máu não, tăng áp lực trong hộp sọ, hay các vấn đề về hệ đông máu. Tuy nhiên, nếu cơ thể thiếu vitamin C, cấu trúc mạch máu có thể bị suy yếu, dẫn đến nguy cơ tăng của việc xuất huyết từ mạch máu yếu.

Vitamin C tham gia vào việc duy trì tính toàn vẹn của mạch máu, giúp tăng cường sức mạnh của tường mạch. Khi thiếu vitamin C, mạch máu có thể trở nên dễ vỡ và yếu, dẫn đến khả năng tăng của xuất huyết từ các mạch máu này. Tuy nhiên, đây không phải là nguyên nhân chính dẫn đến xuất huyết não.

Vì vậy, trong trường hợp xuất huyết não hoặc bất kỳ vấn đề sức khỏe nào liên quan đến não, quá trình điều trị và chẩn đoán nên được tiến hành dưới sự hướng dẫn và giám sát của bác sĩ chuyên khoa.

Phòng ngừa nguy cơ bệnh Scorbut (Scurvy)

Phòng ngừa bệnh Scorbut (Scurvy) là rất quan trọng để đảm bảo rằng cơ thể có đủ lượng vitamin C cần thiết để duy trì sức khỏe tổng thể. Dưới đây là một số cách để phòng ngừa bệnh Scorbut (Scurvy):

Ăn uống đa dạng và cân đối: Bao gồm một loạt các thực phẩm giàu vitamin C trong chế độ ăn uống hàng ngày. Trái cây như cam, chanh, dâu, kiwi và dưa hấu, cũng như rau xanh như cải bó xôi, cà chua và cải kale là những nguồn tốt của vitamin C.

Ăn thực phẩm tươi: Thực phẩm tươi ngon và giàu vitamin C hơn so với thực phẩm đã chế biến hoặc đóng hộp. Cố gắng tiêu thụ nhiều thực phẩm tươi để đảm bảo bạn nhận được lượng vitamin C tối ưu.

Giữ vận động và sức khỏe: Duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm việc tập thể dục thường xuyên và duy trì trạng thái sức khỏe tổng thể, sẽ giúp cơ thể hấp thụ và sử dụng vitamin C tốt hơn.

Chế độ ăn uống đúng mùa: Sử dụng thực phẩm theo mùa sẽ giúp bạn tiếp cận những loại trái cây và rau xanh tươi ngon và giàu vitamin C trong mùa mà chúng có sẵn.

Hạn chế thức ăn chế biến: Thức ăn chế biến thường có thể làm mất đi một phần lượng vitamin C. Hạn chế việc ăn quá nhiều thực phẩm chế biến để đảm bảo lượng vitamin C được duy trì.

Theo dõi chế độ ăn uống đặc biệt: Nếu bạn đang tuân thủ một chế độ ăn kiêng đặc biệt hoặc có điều kiện y tế đặc biệt, hãy đảm bảo bạn đang nhận đủ lượng vitamin C cần thiết qua thực phẩm hoặc bổ sung.

Tư vấn bác sĩ: Nếu bạn ở trong các nhóm rủi ro cao như trẻ sơ sinh, người già hoặc có tình trạng y tế đặc biệt, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo rằng bạn đang cung cấp đủ vitamin C cho cơ thể.

Điều trị bệnh Scorbut (Scurvy)

Điều trị bệnh Scorbut (Scurvy) tập trung vào việc cung cấp đủ lượng vitamin C cần thiết cho cơ thể. Dưới đây là cách điều trị bệnh Scorbut (Scurvy):

Bổ sung vitamin C: Phương pháp chính để điều trị bệnh Scorbut (Scurvy) là cung cấp đủ lượng vitamin C cho cơ thể. Vitamin C có thể được bổ sung thông qua chế độ ăn uống hoặc bằng cách sử dụng các loại thực phẩm chứa vitamin C hoặc bổ sung vitamin C dưới dạng viên nang hoặc viên sủi (Vitamin C Stella 1g).

Chế độ ăn uống đa dạng: Tiếp tục thực hiện chế độ ăn uống đa dạng và cân đối, bao gồm các thực phẩm giàu vitamin C như cam, chanh, dâu, kiwi, cà chua và rau xanh. Điều này giúp đảm bảo bạn cung cấp đủ lượng vitamin C tự nhiên qua thực phẩm hàng ngày.

Theo dõi y tế: Trong trường hợp bạn đã bị mắc bệnh Scorbut (Scurvy), hãy tham khảo bác sĩ để được tư vấn và hướng dẫn về cách bổ sung vitamin C một cách an toàn và hiệu quả.

Tùy theo trạng thái: Đối với những trường hợp nặng hoặc nếu cơ thể đã bị tổn thương do thiếu vitamin C, bác sĩ có thể quyết định việc bổ sung vitamin C qua đường tĩnh mạch (IV) để cung cấp lượng lớn vitamin C nhanh chóng.

Theo dõi và điều chỉnh: Sau khi bắt đầu điều trị bổ sung vitamin C, quan trọng để theo dõi sự cải thiện và điều chỉnh chế độ ăn uống và bổ sung theo hướng dẫn của bác sĩ.

Tư vấn chuyên gia: Trong một số trường hợp đặc biệt, chẳng hạn như trẻ sơ sinh hoặc người có tình trạng y tế phức tạp, việc tư vấn với chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ là quan trọng để xác định liệu cần phải áp dụng biện pháp điều trị nào.

Trên đây là những kiến thức về bệnh Scorbut (Scurvy) là bệnh gì mà Phòng khám Bác sĩ Dung cung cấp. Các bạn có thể thăm khám trực tiếp tại Quảng Bình thông qua địa chỉ

• Trụ sở chính: Thôn Vĩnh Phú Quảng Hòa TX Ba Đồn
• Hoặc đặt lịch thông qua số điện thoại: 084.502.9815.