Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận khoảng 8,000 ca nhiễm HIV mới. Trong số này, có từ 3,000 đến 4,000 người phải hy sinh vì căn bệnh này. Điều này không chỉ gây lo sợ vì ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của những người mắc bệnh, mà còn vì virus này có khả năng lây lan sang người khác. Đây là một vấn đề đáng lo ngại và đòi hỏi sự chú ý đặc biệt trong công tác phòng chống HIV/AIDS.
Bài viết dưới đây, Phòng khám Bác sĩ Dung xin giải đáp thắc mắc của nhiều người về HIV AIDS lây qua con đường nào? Xin mời các bạn cùng theo dõi chi tiết!
Hiểu hơn để biết HIV AIDS lây qua con đường nào

HIV là vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch. Nó lan truyền qua các con đường chính: thông qua máu (qua chia sẻ kim tiêm, máu, hoặc sản phẩm máu không an toàn), qua quan hệ tình dục không bảo vệ, và từ mẹ sang con trong thai kỳ, khi không có can thiệp phòng ngừa.
Khi HIV phát triển mạnh và làm suy giảm chức năng của hệ thống miễn dịch, bệnh nhân có thể phát triển thành AIDS (hội chứng suy giảm miễn dịch đã tiến triển). Trong giai đoạn này, cơ thể mất khả năng đối phó với các tác nhân gây bệnh thông thường, dẫn đến nguy cơ cao mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội.
Những tác nhân nhiễm trùng cơ hội này bao gồm virus, vi trùng, vi khuẩn, vi nấm, và chúng thường tồn tại xung quanh cơ thể. Khi hệ thống miễn dịch bị suy giảm, chúng trở nên nguy hiểm và có thể gây bệnh, điều này thường không xảy ra đối với những người có hệ thống miễn dịch khỏe mạnh.
Vậy HIV AIDS lây qua con đường nào?
Con đường lây nhiễm virus HIV thông qua 3 con đường chính: Đường máu, quan hệ tình dục và từ mẹ sang con.

HIV AIDS lây qua con đường máu
HIV/AIDS có thể lây qua đường máu, và có một số cách cụ thể mà nó có thể được truyền qua con đường này:
- Truyền qua dụng cụ xuyên chích qua da: Bất kỳ hoạt động nào có liên quan đến xâm nhập da và tiếp xúc với máu người nhiễm HIV có thể gây lây nhiễm, như khi sử dụng các dụng cụ chung không được tiệt trùng hoặc khi chia sẻ kim tiêm.
- Hành vi sinh hoạt: Dù nguy cơ này thấp hơn, nhưng vẫn có khả năng lây nhiễm khi máu từ người nhiễm HIV tiếp xúc với vết thương hoặc niêm mạc bị tổn thương.
- Truyền qua truyền máu và các sản phẩm máu: Truyền máu từ người nhiễm HIV hoặc sử dụng các sản phẩm máu không được kiểm tra hoặc tiệt trùng đúng cách có thể gây lây nhiễm.
Cần lưu ý rằng, nguy cơ lây nhiễm HIV thông qua các hoạt động sinh hoạt hàng ngày như sử dụng chung bàn chải đánh răng, tuy có tồn tại, nhưng rất thấp và thường không gây ra lây nhiễm HIV.
HIV AIDS lây qua con đường tình dục
HIV/AIDS có thể lây qua con đường tình dục khi có tiết chất như máu, dịch tiết sinh dục từ người nhiễm HIV tiếp xúc với cơ thể của đối tác. Mọi hình thức quan hệ tình dục có tiếp xúc với dịch tiết đều mang nguy cơ lây nhiễm, bao gồm quan hệ qua đường miệng, hậu môn, và âm đạo.
Tuy nhiên, mức độ nguy cơ lây nhiễm có thể khác nhau tùy theo vị trí tiếp xúc. Quan hệ qua đường hậu môn thường có nguy cơ lây nhiễm cao nhất do nhiều lý do, bao gồm việc niêm mạc hậu môn dễ bị tổn thương, có nhiều mao mạch máu, và là vùng tiếp xúc trực tiếp với chất dịch tiết.
Tiếp đến là quan hệ âm đạo, cũng có nguy cơ cao vì niêm mạc âm đạo cũng dễ bị tổn thương và có thể tiếp xúc với máu hoặc dịch tiết.
Quan hệ qua đường miệng, mặc dù có nguy cơ thấp hơn so với hai hình thức trên, nhưng vẫn có khả năng lây nhiễm HIV, đặc biệt nếu có vết thương hoặc tổn thương ở niêm mạc miệng hoặc niêm mạc của đối tác.
Việc nhận dịch tiết từ người nhiễm HIV cũng có nguy cơ cao hơn, đặc biệt là nếu có vết thương hoặc niêm mạc bị tổn thương ở người tiếp xúc.
HIV AIDS lây qua con đường lây truyền HIV từ mẹ sang con
Quá trình lây nhiễm HIV từ mẹ sang con có thể diễn ra trong ba giai đoạn quan trọng khác nhau:
- Trong thời kỳ mang thai: Máu chứa HIV của người mẹ có thể đi qua rau thai và xâm nhập vào cơ thể của thai nhi thông qua quá trình cung cấp dưỡng chất từ mẹ sang thai nhi.
- Khi sinh: Virus HIV có thể được truyền từ các dịch như dịch ối, dịch tử cung và dịch âm đạo của người mẹ sang trẻ sơ sinh thông qua niêm mạc mắt, mũi, hậu môn và các vùng nhạy cảm khác của cơ thể trẻ. Trẻ sơ sinh cũng có thể bị nhiễm qua máu từ các vết loét hoặc tổn thương ở cơ quan sinh dục của người mẹ.
- Giai đoạn cho con bú: HIV có thể được truyền từ người mẹ sang con qua sữa mẹ và các vết nứt trên núm vú của người mẹ. Đặc biệt, nếu trẻ có tổn thương ở niêm mạc miệng, nguy cơ lây nhiễm tăng lên.
Xem thêm |
HIV AIDS không lây qua con đường nào? |
HIV AIDS lây qua con đường quan hệ bằng miệng?
HIV có thể được lây nhiễm thông qua quan hệ tình dục, bao gồm cả quan hệ qua đường miệng. Khi thực hiện quan hệ tình dục bằng miệng, tiếp xúc với niêm mạc máu hoặc máu từ các tổn thương, vết loét có thể tăng nguy cơ lây nhiễm HIV.
Việc sử dụng bao cao su hoặc màng chắn miệng có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm, tuy nhiên, không phải là biện pháp an toàn hoàn toàn. Mặc dù tỷ lệ lây nhiễm qua quan hệ tình dục bằng miệng thấp hơn so với qua đường hậu môn hoặc âm đạo, nhưng vẫn có nguy cơ lây nhiễm.
Có nhiều biện pháp phòng tránh lây nhiễm HIV khi thực hiện quan hệ tình dục, bao gồm sử dụng bao cao su, màng chắn miệng và thêm các tấm chắn miệng để giảm nguy cơ tiếp xúc trực tiếp với niêm mạc có thể có máu hoặc dịch tiết của đối tác. Sử dụng bao cao su đúng cách trong quan hệ tình dục là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả không chỉ đối với HIV mà còn với nhiều bệnh truyền nhiễm khác.
Tuy nhiên, việc tránh quan hệ tình dục hoặc duy trì một mối quan hệ lâu dài và trung thành có thể là các biện pháp phòng ngừa tốt nhất để tránh lây nhiễm HIV và các bệnh truyền nhiễm khác qua con đường tình dục.
Những ai cần phải thực hiện test nhanh HIV?

Thời điểm sớm sau khi phơi nhiễm HIV thường không thể phát hiện virus bằng các xét nghiệm thông thường vì số lượng virus thấp và cơ thể chưa sản xuất đủ kháng thể để phản ứng. Giai đoạn này thường không có triệu chứng rõ ràng nhưng virus vẫn hoạt động trong cơ thể.
Sau khoảng 3 tháng, lượng virus HIV tăng lên và cơ thể bắt đầu sản xuất kháng thể chống lại virus này. Khoảng thời gian này là thời điểm tốt nhất để xét nghiệm HIV, vì khả năng phát hiện virus bằng xét nghiệm tăng cao. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, việc xét nghiệm lại sau 6 tháng cũng được khuyến nghị.
Người có tiếp xúc với nguy cơ nhiễm HIV (như quan hệ tình dục không an toàn, sử dụng ma túy, tiếp xúc với người nhiễm HIV, mang thai, mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, hoặc muốn kiểm tra sức khỏe trước hôn nhân) nên xét nghiệm HIV để đảm bảo sức khỏe cá nhân và cộng đồng.
Tài liệu tham khảo
- HIV and AIDS – World Health Organization (WHO) (https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hiv-aids)
- HIV Transmission | HIV Basics | HIV/AIDS (https://www.cdc.gov/hiv/basics/transmission.html)
- How Is HIV Transmitted? (https://www.hiv.gov/hiv-basics/overview/about-hiv-and-aids/how-is-hiv-transmitted/)
Trên đây là những kiến thức về HIV AIDS lây qua con đường nào mà Phòng khám Bác sĩ Dung cung cấp. Các bạn có thể thăm khám trực tiếp tại Quảng Bình thông qua địa chỉ
- Trụ sở chính: Thôn Vĩnh Phú Quảng Hòa TX Ba Đồn
- Hoặc đặt lịch thông qua số điện thoại: 084.502.9815.