Cắt liều thuốc viêm xoang

Theo các báo cáo về số ca đến thăm khám bệnh lý liên quan đến tai – mũi – họng thì có đến 25 – 30%. Con số này ước tính ngày càng tăng đối với các thành phố có không khí ô nhiễm. Do đó, bệnh lý viêm xoang đang là đề tài không chỉ các chuyên gia mà người dân cũng đang rất quan tâm. Việc năm rõ bệnh lý này giúp bạn chiếm được lòng tin của bệnh nhân cũng như bảo vệ bản thân và gia đình.

Bài viết dưới đây, Phòng khám Bác sĩ Dung xin giải đáp thắc mắc của nhiều người về cắt liều thuốc viêm xoang. Xin mời các bạn cùng theo dõi chi tiết!

1. Tìm hiểu về viêm xoang phiên bản dành cho chuyên gia

Bản thân tác giả trải qua những cơn viêm xoang vào những thời điểm ôn thi cấp 3. Sau khi tốt nghiệp đại học và chuyển vào TP.HCM làm việc thì hầu như không còn bị tái phát. Tuy nhiên, trong quá trình làm việc cũng phải đối mặt khá nhiều case lâm sàng liên quan đến viêm xoang.

Do đó, tôi đã tự nghiên cứu phác đồ để điều trị cho mình cũng như cho bệnh nhân. Điều trị không khó nhưng phải tuân thủ nghiêm ngặt nếu không muốn tái phát. Dưới đây là một số thông tin được Nhà thuốc tại Quảng Bình tổng hợp và trình bày một cách dễ hiểu nhất.

Vậy viêm xoang là gì?

Cắt liều thuốc viêm xoang – Viêm xoang hay viêm các xoang là tình trạng những hốc bị rỗng, chứa đầy không khi ở phí sau xương trán và gò má. Có 4 loại viêm xoang bao gồm: Xoang sàng, xoang trán, xoang hàm trên và xoang bướm. Các xoang đều được bảo vệ bởi lớp lót niêm mạc. Đây là nơi được xem là thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn. Từ đó, hình thành các bệnh lý nhiễm trùng gọi là viêm xoang.

Viêm xoang gây ra cảm giác khó chịu cho bệnh nhân. Nếu không kịp thời điều trị hoặc điều trị đúng cách, bệnh lý sẽ trở nặng và gây ra các biến chứng cực kì nghiêm trọng như: viêm tắc tĩnh mạch xoang hang, viêm màng não, áp-xe não,… dẫn tới nguy hiểm đến tính mạng.

Phân loại viêm xoang

Để có thể cắt liều thuốc viêm xoang phù hợp với mỗi bệnh nhân thì anh chị nên nắm vững phần này.

Phân loại theo mức độ của bệnh:

Viêm xoang cấp tính

Viêm xoang cấp tính có nguyên nhân bắt nguồn từ nhiễm trùng đường hô hấp trên. Biểu hiện qua những triệu chứng như: Cảm lanh, sốt, chảy nước mũi, nghẹt mũi, hôi miệng, đau vùng mắt, mũi, má,… Tình trạng nhiễm trùng được chia làm 2 loại là: nhiễm trùng do virus và nhiễm trùng do vi khuẩn. Thông thường, số ca nhiễm trùng do virus là chiếm tỉ lệ cao hơn. Bệnh lý sẽ hết sau 1 – 4 tuần, nếu điều trị đúng sẽ nhanh hơn.

Viêm xoang bán cấp

Trong trường hợp các triệu chứng kéo dài lên đến 4 – 12 tuần. Bệnh lý chuyển sang giai đoạn viêm xoang bán cấp. So với viêm xoang cấp thì các triệu chứng trong giai đoạn này thường ít nghiệm trọng hơn. Nhưng có thể chuyển sang giai đoạn viêm xoang mạn nếu không điều trị kịp thời.

Viêm xoang mạn tính

Sau khi các triệu chứng kéo dài hơn 12 tuần, bệnh lý chuyển sang giai đoạn mạn tính. Nguyên nhân chính ở đây có thể là do nhiễm trùng. Nhưng cũng có thể đến từ polyp mũi (các khối u có cuống mềm hình thành ở niêm mạc) và vách ngăn mũi bị lệch.

Nguyên nhân khác dẫn đến viêm xoang mạn có thể kể đến là dị ứng hoặc nhiễm một số loại nấm xong. Về cơ bản, viêm xoang mạn tính được chia làm 3 loại

• Viêm mũi họng mãn tính không có polyp
• Viêm mũi họng mãn tính có polyp
• Viêm mũi dị ứng do nấm.

Phổ biến nhất ở đây là viêm mũi họng mãn tính không có polyp. Các triệu chứng hầu như tương tự với viêm xoang cấp tính.

Viêm xoang tái phát

Cắt liều thuốc viêm xoang – Là việc bệnh nhân phải trải qua nhiều cơn tái phát viêm xoang cấp nhiều lần trong năm. Trường hợp này thường gặp ở những bệnh nhân bị dị ứng và hen suyễn.

Phân loại dựa vào vị trí viêm:

Viêm xoang hàm trên

Các xoang hàm trên nằm ở phía sau xương gò má, được xem là xoang cánh mũi lớn mũi lớn nhất. Đặc trưng của cơn xoang vùng này là đau nhức vùng mắt, đau đầu, sưng quanh mắt và má.

Viêm xoang sàng

Xoang sàng có vị trị ở sâu trong hốc mũi, phía sau mặt. Do đó, tình trạng viêm xoang sàng thường không có triệu chứng rõ ràng như viêm xoang hàm trên. Biểu hiện chủ yếu là đau nhức đầu ở vùng gáy, ho kéo dài và bị chảy dịch mủ.

Viêm xoang trán

Xoang trán nằm ở vùng trán. Khi bị nhiễm trùng thì sẽ gây ra tình trạng đau nhức vùng giữa trán, sưng rồi lan sang thái dương. Khi trở nặng có thể xuất hiện đau vùng hốc mắt.

Viêm xoang bướm

Xoang bướm nằm trong phần thân của xương bướm. Có cấu tạo gồm 6 thành: thành sau, thành trên, thành trước, thành dưới và hai thành bên. Các triệu chứng sau khi bị viêm vùng này sẽ tiến triển nhanh, bao gồm các triệu chứng: Sốt cao, đau gáy, nhức đầu, dịch chảy xuống mũi-họng. Đây là trường hợp viêm xoang gây tử vong cao nhất.

Viêm đa xoang

Viêm đa xoang là quá trình viêm niêm mạc của một hoặc nhiều xoang cùng lúc do nhiễm khuẩn từ một xoang lan sang các xoang khác. Có thể là do dị ứng, cấu trúc giải phẫu bất thường, môi trường ô nhiễm, cơ thể suy giảm đề kháng…

2. Những thông tin cần nắm để có thể cắt liều thuốc viêm xoang đúng

Trong bài này, tôi sẽ trình bày về phần bệnh học thay vì lâm sàng như mọi khi. Hy vọng trước khi quyết định cắt liều thuốc viêm xoang, anh chị nên hiểu rõ về bệnh lý này trước. Nó sẽ hữu ích cho anh chị và cả bệnh nhân của mình.

Nguyên nhân gây bệnh viêm xoang

Một số nguyên nhân gây ra viêm xoang phổ biến như:

Nhiễm trùng do Virus

Thông thường, viêm xoang cấp tính đều được bắt nguồn từ những cơn cảm lạnh lâu ngày. Lý do là do virus gây ra sung huyết các mô mũi. Khiến cho bít tắc các lỗ thông thường dẫn đến lưu xong

Các loại thuốc đều không có ý nghĩa điều trị trong trường hợp này. Các triệu chứng của bệnh lý này sẽ tự khỏi sau khoảng 7 – 10 ngày. Anh chị có thể khuyên bệnh nhân mình dùng thuốc nhỏ mũi nhưng nên lưu ý bệnh nhân không được dùng quá 5 ngày để tránh phụ thuộc thuốc.

Vì bắt nguồn từ cảm lạnh nên biện pháp phòng ngừa trong trường hợp này cũng là phòng ngừa cảm lạnh và cảm cúm. Tiêm vaccin cảm cúm hàng năm là giải pháp hữu hiệu nhất.

Nhiễm trung do vi khuẩn

Cắt liều thuốc viêm xoang – Trong trường hợp bệnh nhân không có dấu hiệu thuyên giảm sau 1 – 2 tuần điều trị. Thì có thể do bệnh nhân đang gặp phải nhiễm trùng do vi khuẩn. Loại vi khuẩn phổ biến nhất ở đây là phế cầu khuẩn Streptococcus pneumoniae hoặc vi khuẩn Haemophilusenzae. Đây là những loại vi khuẩn phổ biến trong đường hô hấp và thường khu trú trong các khoang mũi họng. Khi sức khỏe bệnh nhân gặp vấn đề vi khuẩn sẽ phát triển và gây bệnh.

Cảm lạnh sau một thời gian không điều trị đúng cách sẽ phát triển thành viêm xoang. Tuy nhiên, điều đặc biệt là viêm xoang trong trường hợp này cũng có thể phòng ngừa bằng cách tiêm vắc xin.

Nhiễm trùng do nấm

Cắt liều thuốc viêm xoang – Nhiễm trùng có nguyên nhân từ nấm xảy ra khi bệnh nhân có hệ thống miễn dịch hoạt động kém. Aspergillus là loại nấm phổ biến gây viêm xoang. Khi hệ thống miễn dịch suy yếu, nấm có cơ hội phát triển. Đặc biệt là trong môi trường ẩm và tối tăm như các xoang.

Môi trường sống

• Dị ứng: Bệnh nhân bị viêm xoang dị ứng thường có xu hướng nặng hơn so với trường hợp khác.
• Ô nhiễm không khí: Việc môi trường không khí bị ô nhiễm sẽ góp phần gây ra tình trạng kích ứng mũi. Từ đó gây ra viêm, dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Bơi hoặc lặn hồ bơi quá lâu: Hoạt  chất Cl có trong hồ bơi sẽ gây kích ứng niêm mạc mũi. Từ đó, gây ra viêm các mô dẫn tới viêm xoang.
• Đi máy bay quá nhiều: Càng lên cao, áp suất không khí càng giảm. Điều này sẽ gây áp lực tích tụ trong đầu, chặn đường dẫn khí và khiến các triệu chứng viêm xoang trở nặng.
• Lạm dụng thuốc xịt mũi: Việc lạm dụng có thể khiến cho các triệu chứng của viêm xoang trở nên nặng nề hơn.
• Hút thuốc lá nhiều: Hệ thống làm sạch xoang tự nhiên bị tổn thương do khói thuốc lá.

3. Triệu chứng viêm xoang

Nhìn chung, các triệu chứng của viêm xoang cấp tính và mạn tính gần như tương tự nhau. Do đó, trong quá trình khai thác thông tin để cắt liều thuốc viêm xoang thường rất dễ gây nhầm lẫn. Một số triệu chứng phổ biến như:

Đau ở xoang

Cắt liều thuốc viêm xoang – Triệu chứng điển hình nhất là bệnh nhân sẽ cảm thấy đau ở vùng bị viêm xoang. Các cơn đau có thể xuất hiện ở vùng trán, hàm trên, hai bên mũi hoặc giữa hai mắt. Thỉnh thoảng sẽ xuất hiện cơn đau đầu nhẹ thoáng qua.

Chảy nước mũi

Bệnh nhân bị nhiễm trùng xoang sẽ tiết ra nhiều dịch màu xanh, vàng hoặc là trắc đục. Các dịch này sẽ chảy vào mũi và gây ra tình trạng sổ mũi.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp dịch tiết sẽ chảy xuống cổ họng gây ngứa hoặc đau họng. Biểu hiện là những cơn ho kéo dài vào ban đên và buổi sáng sau khi thức dậy. Giọng nói có thể bị biến đổi trở nên khàn hơn. Không những chỉ gây ra ho mà khi cổ họng bị kích ứng cũng làm cho bệnh nhân bị khó ngủ.

Nghẹt mũi

Nhiễm trùng gây phù nề vùng xoang và mũi, cản trở đường mũi thở dẫn đến nghẹt mũi. Vì thế, khứu giác sẽ kém nhạy cảm hơn so với người bình thường.

Đau đầu

Liên tục phải chịu áp lực cùng với tình trạng sưng trong xoang là nguyên nhân gây ra những cơn đau đầu. Tình trạng đau nặng nề hơn vào buổi sáng do chất lỏng đã có cả một đêm để tích tụ. Cơn đau đầu cũng trở nên nghiêm trọng hơn khi ở trong môi trường có áp suất khí quyển thay đổi đột ngột (đi máy bay).

4. Xây dựng công thức chung cắt liều thuốc viêm xoang

Bản thân tôi là một dược sĩ đại học, được đạo tạo tại một trong những ngôi trường hàng đầu trong ngành dược. Tuy vậy, lúc vừa mới bước vào nhà thuốc cũng rất hoang mang và không biết phải bắt đầu từ đâu. Đó là lý do tôi muốn làm về chuỗi series chia sẽ kinh nghệm cắt liều thuốc này.

Để nắm vững được cách cắt liều thuốc viêm xoang hay bệnh lý nào thì bạn cũng nên nhớ nguyên tắc chung là loại bỏ nguyên nhân và khắc phục triệu chứng. Có một bộ phận dược sĩ hiện nay chỉ học thuộc công thức và rap theo cho mọi trường hợp. Điều này thực sự đáng buồn cho ngành dược và cả bệnh nhân. Hy vọng anh, chị dược sĩ hãy nắm chắc kiến thức rồi mới tiến hành điều trị cho bệnh nhân.

Công thức chung cắt liều thuốc viêm xoang

• Điều trị: Kháng sinh + Paracetamol/codein + tiêu nhầy + Alpha + vitamin C.

Nên khuyên bệnh nhân xịt nước muối sinh lý 0,9% để rửa mũi 3 lần/ngày. Rất có hiệu quả.

Đơn thuốc tham khảo cắt liều thuốc viêm xoang

1. Amoxicillin 500mg x 2 lần/ngày hoặc

• Amoxicillin/acid clavulanic 625mg x 2 lần/ngày nếu nhẹ
• Amoxicillin/acid clavulanic 1g x 2 lần/ngày nếu nặng.

Amoxicillin đơn độc hoặc phối hợp với clavulanat là kháng sinh đầu tay để cắt liều thuốc viêm xoang. Chỉ dùng các cephalosporin và macrolid khi không dùng được amoxicillin.

Một số sản phẩm thông dụng: Thuốc Bidimoxy 500 Bidiphar

2. Hapacol Codein (Paracetamol 500mg, Codein 8mg) x 3 lần/ngày.

NSAIDs và corticoid cũng có lợi trong giảm đau.

3. Acetylcystein 200mg: 1-2 viên x 2-3 lần/ngày. (giảm nhầy)

Một số sản phẩm thông dụng: Thuốc Gargalex US Pharma

4. Alpha Chymotrypsin: Sáng 2 viên, chiều 2 viên (ngậm) – nếu có sưng phù nề.

Một số sản phẩm thông dụng: Thuốc Bevichymo Mediplantex

6. Nước muối rửa mũi và steroid tại chỗ có thể được chỉ định cho bệnh nhân để giảm nhẹ triệu chứng cho bệnh nhân.

7. Vitamin C – bổ sung bằng thực phẩm như cam chanh tốt hơn.

Một số sản phẩm thông dụng: Vitamin C Stella 1g

8. Fexofenadin 60mg: 1 viên x 2 lần/ngày.

Cắt liều thuốc viêm xoang – Thuốc không cần thiết trong trường hợp này vì thuốc gây giảm tiết dịch, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Sử dụng thuốc này thuộc về mặt Dược xã hội học, bệnh nhân muốn khỏi hoàn toàn trong 1 liều duy nhất mà không để lại dấu hiệu nào.

Có thể phối hợp thêm vài thuốc từ dược liệu như Thông xoang tán hoặc Rhinasin – OPC (4v x 2 lần/ngày). Nhược điểm là hiệu quả không rõ ràng nhưng tốn thêm nhiều tiền.

Tôi sẽ phân tích kĩ hơn về đơn thuốc và ứng dụng lâm sàng vào bài cắt liều thuốc viêm xoang phần 2

Trên đây là những kiến thức về cắt liều thuốc viêm xoang mà Phòng khám Bác sĩ Dung cung cấp. Các bạn có thể thăm khám trực tiếp tại Quảng Bình thông qua địa chỉ

• Trụ sở chính: Thôn Vĩnh Phú Quảng Hòa TX Ba Đồn
• Hoặc đặt lịch thông qua số điện thoại: 084.502.9815.

Để lại bình luận và đánh giá bài viết giúp mình nhé! Cảm ơn nhiều.